بررسی اثر ضد باکتریایی عصاره های مختلف توتیا و خیار دریایی

بررسی اثر ضد باکتریایی عصاره های مختلف توتیا ی دریایی و خیار دریایی سودابه کاظمی مطالعه ای در رابطه با اثرات آنتی باکتریایی اجزای مختلف خیار دریایی holothuria leucospilota و توتیای دریایی echinometra mathaei صورت گرفته است. گنادها، پوسته، خارها و بخش دهانی توتیای دریایی و دیواره ی بدن، درخت تنفسی و اندام های گوارشی در خیار دریایی مورد مطالعه قرار گرفتند. بدلیل اهمیت بیماریزایی باکتری بی هوازی و گرم منفی porphyromonas gingivalis و باکتری های هوازی گرم مثبت streptococcus mutans و streptococcus sobrinus در بیماری های دهانی و میزان شیوع آنها، از این میکروارگانیسم ها جهت سنجش عصاره ها، استفاده شده است. نمونه های خیار دریایی و توتیای دریایی از سواحل خلیج فارس جمع آوری و پس از تشریح، از اندام های مختلف آن ها توسط سه حلال سدیم بافرفسفات، اتانول و استونیتریل عصاره گیری به عمل آمد. فعالیت آنتی باکتریال عصاره ها، با استفاده از روش well diffusion، در دو غلظت µg/well 1500 و 600، مورد ارزیابی قرار گرفت. فعالیت آنتی باکتریال در همه ی عصاره های خیاردریایی مشاهده شد، در حالی که در توتیای دریایی تنها عصاره های آلی مربوط به گناد و پوسته چنین فعالیتی را نشان دادند و عصاره های بافرفسفاتی در این اندام ها فاقد فعالیت آنتی باکتریال بودند. با توجه به مشاهدات انجام شده، تمامی اندام های این دو گونه در محیط کشت خونی دارای فعالیت همولیتیک بودند، ولی میزان این فعالیت در اندام های خیار دریایی نسبت به اندام ها و بافت های توتیای دریایی به صورت معناداری بیشتر مشاهده شد (0.05>p). بنابر نتایج، پیشنهاد می گردد که بخش گوارشی خیار دریایی و گناد توتیای دریایی جهت استخراج ترکیبات موثر در مطالعات آینده، در اولویت قرار بگیرد. واژگان کلیدی: holothuria leucospilota، echinometra mathaei، فعالیت آنتی باکتریال.